|
| Zabytki na terenie gminy |
Kościół w Uhrusku
Pierwsza świątynia ufundowana tu w 151 roku przez Mikołaja Uhruwieckiego, starosty chełmskiego była drewniana. W 1575 roku przekształcona przez Siennickiego na zbór ewangelicki, który funkcjonował do roku 1653, kiedy to kosztem Jana Tomasza Krzywczyckiego, starosty chełmskiego została odrestaurowana i powróciła do katolików. Po pożarze z fundacji Mikołaja Kazimierza Podoskiego podkomorzego różańskiego i Bogumiła Grzybowskiego podkomorzego czerskiego, kolejnych małżonków Teresy z Krzywczyckich wzniesiono w latach 1676-78 obecny kościół. Konsekrowany w 1725 r., wówczas dopiero otynkowany. Obiekt pierwotnie utrzymany był w stylu późnego renesansu, jednakże po pożarze w 1837 roku do nawy kościoła od strony północnej dobudowana została kaplica grobowa rodu Dłużewskich, a znacznie później, w 1954 r. od południa wzniesiona została bliźniacza kaplica, co przywróciło bryle świątyni symetrię. W tym samym roku od frontu przystawiono kruchtę, która zasłoniła frontową fasadę. Świątynia jest jednonawową od 1954 r. na planie krzyża, a jej wnętrze przykrywa płaski strop. Nawa trzyprzęsłowa, z nową kruchtą od zachodu oraz dwiema symetrycznymi, zbliżonymi do kwadratu kaplicami po bokach Ołtarz główny elelktyczny z kolumnami zdobią późnobarokowe rzeźby z połowy XVIII wieku pochodzące z warsztatu Mapolejowskiego. Są to postacie aniołów, putta, krucyfiks i elementy o charakterze architektonicznym. W tym ołtarzu, na zasuwach są dwa zabytkowe obrazy: Matki Boskiej Szkaplernej pochodzący z XVII wieku (z metalową sukienką i z koronkami) oraz Chrzest Chrystusa w Jordanie z końca XII wieku. W bocznym lewym ołtarzu umieszczony jest obraz św. Antoniego Padewskiego z II połowy XVII wieku przybrany w sukienkę metalową oraz obraz św. Ksawerego z XIX w. W bocznym prawym ołtarzu, w polu głównym umieszczony jest obraz św. Walentego biskupa, z początku XIX w. natomiast w zwieńczeniu obraz z tego samego okresu, przedstawiający Św. Rodzinę. Rzeźbiona w drewnie chrzcielnica pochodzi z początku XIX wieku. W prezbiterium ustawiona jest ława kolatorska z XVIII wieku, utrzymana w konwencji rokokowej.
Obok kościoła, od strony ulicy stoi dzwonnica murowana, podobnie jak kościół, o wystroju późnoklasycystycznym. Przeźrocza dzwonowe drugiej kondygnacji zamknięta są półkoliście, dach namiotowy, kryty blachą.
Na placu kościelnym rosną stare drzewa z okazem lipy drobnilistnej, ujętej w rejestrze jako pomnik przyrody.
Cerkiew w Uhrusku
Cerkiew prawosławna pod wezwaniem N.M.P. usytuowana jest na wschodnim krańcu wsi. Jest to filjalna świątynia parafii chełmskiej. Erekcja parafii wschodniego obrządku sięga roku 1218 i wiąże się z ustanowieniem przez księcia Daniela diecezji uhruskiej. Po zawarciu unii kościelnej w 1596 r. w Brześciu, parafia jak i cała diecezja chełmska i nie tylko chełmska, przeszła na obrządek grekokatolicki. Dopiero po wielu prześladowaniach rząd rosyjski siłą i przemocą zlikwidował unię w 1875 roku. Budynek obecnej cerkwi wzniesiony został w 1849 roku, jeszcze jako świątynia unicka. Była niszczona podczas działań wojennych I i II wojny światowej. Gruntownie restaurowana w latach 1920-27 oraz w 1966 r. Obiekt jednowieżowy utrzymany jest w stylu klasycystyczno-bizantyjskim, z niektórymi elementami neoromańskimi, Jest to świątynia jednonawowa z wnętrzem przykrytym drewnianym stropem imitującym sklepienie. Ikonostan pochodzi z końca XIX wieku i jest uzupełniony XVIII-wiecznymi obrazami przeniesionymi z rozebranej w 1938 roku cerkwi w Zbereżu.
Kościół w Kosyniu
Obecny Kościół obrządku rzymsko-katolickiego pierwotnie był cerkwią prawosławną jednak po wysiedleniu ludności ukraińskiej, w Kosyniu i okolicznych wsiach nie było prawosławnych, w dniu 01.IX.1946 r. erygowana została tu parafia rzymsko-katolicka p.w. św. Stanisława Kostki. W 1953 r. przeprowadzono remont miejscowej cerkwi, a w 1966 r. usunięto częściowo zewnętrzne elementy architektoniczne o cechach stylowych bizantyjskich.
Cerkiew w Kosyniu wzniesiona została w latach 1889-90 jako świątynia jedno-nawowa, na rzucie krzyża greckiego, sklepiona kolebką, przykryta dachem blaszanym. Wieża nad kruchtą obecnie ma dach namiotowy, 8-połaciowy, pierwotnie zwieńczona była hełmem cebulastym. Wewnątrz umieszczona jest tablica pamiątkowa dla uczczenia 1000-lecia chrztu Polski. Ołtarz główny barokowy przeniesiony z kaplicy seminaryjnej w Janowie Podlaskim, z nowym obrazem patrona kościoła. Oprócz tego w kościele znajdują się bardzo ciekawe zabytki sztuki religijnej, a mianowicie Ornat z tkanin francuskich broszowanych z pierwszej połowy XVIII w. oraz kapa z kapturem z pasa polskiego - XVIII wiek.
W 1971 r. pobudowana została murowana, piętrowa plebania, która stoi w miejscu, gdzie pierwotnie był drewniany kościółek. Stąd też w otoczeniu plebanii zachowało się kilka starych, pomnikowych lip drobnolistnych.
Cmentarz w Uhrusku
W pobliżu zachodniego krańca wsi, tuż obok szlaku kolejowego i traktu nadbużańskiego usytuowany jest cmentarz katolicki z połowy XVIII wieku. W jego centralnej części jest kilka zabytkowych nagrobków, z których najstarszy z zachowanych nosi datę 1842 r. Jest też tam niedatowany, rodzinny grobowiec Kunickich, w którym spoczywają prochy Leona Kunickiego (1828 - 183)., posesora majątku Stulno, grafika i literata. W nowszej partii cmentarza umiejscowiona jest mogiła żołnierzy polskich 25 p.p. poległych dnia 28.08.1920 r. w stoczonej w okolicy bitwie z bolszewikami. Hutnicy z Nadbużanki ufundowali na ich grobie pomnik z czerwonego piaskowca. Na cmentarzu rośnie grupa starodrzewiu, spośród którego dwie okazałe lipy drobnolistne zaliczone zostały do rzędu pomników przyrody.
Pałac w Uhrusku
Resztówka majątku Niemiryczów, obecnie siedziba Rolniczego Zakładu Doświadczalnego, rozlokowana jest przy drodze wiodącej do Łukówka, obok toru kolejowego. Stoi tam murowany XIX-wieczny dwór utrzymany w stylu klasycystycznym, znacznie przekształcony po przebudowie dokonanej w latach 60-tych. Otacza go park spacerowy, który uległ znacznemu przetrzebieniu, które obecnie zostało uzupełnione nasadzeniami, jednakże uległa zatarciu pierwotna kompozycja przestrzenna.
|
|
| Komentarze |
|
Brak komentarzy.
|
|
| Dodaj komentarz |
|
Zaloguj się, żeby móc dodawać komentarze.
|
|
| Oceny |
|
Dodawanie ocen dostępne tylko dla zalogowanych Użytkowników.
Proszę się zalogować lub zarejestrować, żeby móc dodawać oceny.
Brak ocen.
|
|
|
| Losowe Zdjęcie |
5
Pojezierze Łęczyńsko-Włodawskie
|
| |
|
| Shoutbox |
|
|
|
| |
|
|
